Opis

Pysznogłówka ‘Pink Supreme’ (Monarda) – opis

Pysznogłówka ‘Pink Supreme’ to nowoczesna odmiana o intensywnie różowych, pełnych kwiatostanach i aromatycznych, zielonosrebrzystych liściach. Tworzy zwarte, dobrze rozgałęzione kępy, które nie wylegają i obficie kwitną od czerwca do sierpnia (często do września przy systematycznym ogławianiu). Należy do bylin szczególnie przyjaznych zapylaczom – wabi pszczoły, trzmiele i motyle. Idealna do rabat bylinowych, ogrodów naturalistycznych, na obwódki oraz do pojemników. Liście po roztarciu pachną cytrusowo-ziołowo (Lamiaceae).

Charakterystyka rośliny

• Nazwa botaniczna: Monarda (grupa ogrodowa) ‘Pink Supreme’

• Wysokość / szerokość kępy: 50–70 × 40–60 cm (zwarty, stabilny pokrój)

• Kwiaty: intensywnie różowe, duże główki z barwnymi podsadkami; liście aromatyczne

• Kwitnienie: VI–VIII/IX (dłużej przy ogławianiu i po lekkim cięciu latem)

• Walory: miododajna, długie kwitnienie, aromatyczna, dobra do cięcia, atrakcyjna także po deszczu

• Mrozoodporność: pełna w gruncie na terenie Polski (strefa 5–6)

• Tempo wzrostu: średnie–szybkie; szybkie krzewienie od 2. sezonu

Uprawa i pielęgnacja

Stanowisko: pełne słońce do lekkiego półcienia (w słońcu najobfitsze kwitnienie).
Gleba: żyzna, przepuszczalna, umiarkowanie wilgotna, o dobrej pojemności wodnej; pH lekko kwaśne do obojętnego. Na ciężkich glebach dodaj kompost i żwir/perlit.
Podlewanie: po posadzeniu utrzymuj równomierną wilgotność przez 3–4 tyg.; później podlewaj regularnie w suszy – pysznogłówka lubi „świeżą”, ale nie podmokłą ziemię.
Nawożenie: wiosną cienka warstwa kompostu lub niskoazotowy nawóz do bylin; zbyt dużo azotu = miękkie pędy i mniejsza odporność.
Cięcie / ogławianie: na bieżąco usuwaj przekwitłe główki, by pobudzić kolejne fale kwiatów; po pierwszym kwitnieniu można ściąć kępy o 1/3, szybko odbiją.
Zimowanie: bez okrycia; pozostaw część pędów na zimę jako ochronę szyi korzeniowej, wczesną wiosną zetnij nisko zaschnięte łodygi.
Dzielenie: co 3–4 lata wiosną lub wczesną jesienią – odmładza roślinę, ogranicza ryzyko chorób i utrzymuje obfitość kwitnienia.
Profilaktyka zdrowotna: zapobiegaj mączniakowi – przewiewna rozstawa, podlewanie przy ziemi, unikanie przenawożenia azotem; ściółkuj korą/kompostem.

Sadzenie – krok po kroku

1. Wykop dołek 2× szerszy od bryły; spulchnij dno i boki.

2. Na glebach ciężkich dodaj 20–30% żwiru/perlitu i porcję kompostu.

3. Posadź na poziomie doniczki, lekko ugnieć, uformuj misę podlewową.

4. Podlej obficie jednorazowo; kolejne podlewanie po lekkim przeschnięciu wierzchniej warstwy.

5. Ściółkuj 2–3 cm (korą/kompostem) – stabilizuje wilgoć i ogranicza chwasty.
   Rozstawa: 40–50 cm (ok. 4–6 szt./m² w nasadzeniach grupowych).

Zastosowanie w ogrodzie

• Front i środek rabat w ogrodach naturalistycznych i nowoczesnych; mocny akcent kolorystyczny.

• Pasy dla zapylaczy i ogrody przyjazne owadom – długi i stabilny pożytek w lecie.

• Zestawienia kolorystyczne: jeżówki (biel/krem/wiśnia), krwawniki (terakota/żółć), przetaczniki kłosowe, szałwie omszone, kocimiętki; z traw – rozplenice (‘Hameln’, ‘Lady U’), trzcinniki (‘Karl Foerster’), kostrzewa sina.

• Kwiat cięty: ścinaj, gdy 2/3 główki rozwinięte; w wazonie utrzymuje świeżość kilka dni i pachnie.

Uprawa w pojemnikach (balkon/taras)

Pojemnik: min. 10–15 l z odpływem.
Podłoże: ziemia do bylin + 20–30% perlitu/żwiru (przepuszczalność + retencja).
Nawadnianie: regularne; w upały podlewaj głęboko, nie zostawiaj wody w podstawce.
Nawożenie w donicach: 1–2x/ sezon niskoazotowy nawóz do bylin lub cienka warstwa kompostu.
Zimowanie: osłoń donice (juta/styropian), podlewaj skąpo w odwilże.

Najczęściej popełniane błędy

• Zastoiny wody / ciężka gleba → zamieranie szyi korzeniowej – konieczna poprawa drenażu i struktury podłoża.

• Przenawożenie azotem → miękkie pędy, większa podatność na mączniaka – stosuj kompost, unikaj wysokiego N.

• Podlewanie „po liściach” w upał → wzrost ryzyka chorób grzybowych – podlewaj przy ziemi.

• Za gęsta rozstawa / brak przewiewu → mączniak – utrzymuj odstępy 40–50 cm i systematycznie ogławiaj.

• Brak cięcia po pierwszej fali kwitnienia → krótszy sezon kwitnienia – skróć pędy o 1/3 i zasil kompostem.

FAQ

Czy ‘Pink Supreme’ nadaje się do półcienia?
Tak, ale najlepiej kwitnie w słońcu; w półcieniu kwiatów będzie mniej, a pędy mogą się wyciągać.

Jak przedłużyć kwitnienie do jesieni?
Regularnie ogławiaj przekwitłe główki i po pierwszej fali przytnij o 1/3; utrzymuj stałą, umiarkowaną wilgotność.

Jak ograniczyć mączniaka prawdziwego?
Zapewnij przewiew, podlewaj przy ziemi, nie przenawoź azotem; co 3–4 lata dziel kępę i odnawiaj stanowisko.

Czy można uprawiać w donicach na pełnym słońcu?
Tak – pod warunkiem przepuszczalnego podłoża, regularnego podlewania i odpływu wody.

Co ile dzielić kępy?
Najlepiej co 3–4 lata wiosną lub wczesną jesienią – odmładza i utrzymuje zdrowy wigor.